Su kabağı işleme kursu ile tarihe ışık tutuyorlar

Çalışma ve İş Kurumu (İŞ-KUR) Manisa İl Müdürlüğü’nün “Özel Politika ve Uygulamaların Geliştirilmesi” projesi kapsamında Saruhanlı Belediyesi ve Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü işbirliğinde Saruhanlı’da ilk olarak 'Su Kabağı İşleme Ustası' kursu açıldı. Kursta kullanılan malzemeler Saruhanlı Belediyesi tarafından karşılandı. 20 kişilik sınıfta eğitim gören kursiyerler hayal güçlerini ve el becerilerini kullanarak birbirinden ilginç ve güzel eserler ortaya çıkarıyorlar. Günde 8 saat eğitim verilen kursta su kabağı işleme adına her ayrıntı kurs hocası Berrin Havaleoğlu tarafından öğretiliyor. Kursa rağbetin çok olmasından memnun olduğunu belirten Havaleoğlu şunları söyledi. ‘bu işin eğitimini almak için çok emek harcadım. Ve eğitimimi İzmir Gaziemir’den aldım.  Atıl durumda olan eşyaları toplayıp tadilatını yaptıktan sonra sınıfımıza getirdik. Atılmış ahşapları alıp masalar yaptık. Ve şuan kullanıyoruz. Kursumuzun açılmasında belirtmek isterim ki belediye başkanımız Hüseyin Yaralı çok yardımcı oldu. Kendisine minnettar olduğumuzu söyleyebilirim. Malzeme temini konusunda da hiçbir sıkıntı yaşamadık. Şuan elimizde kurs için gerekli olan her şey mevcut.  9 aralıkta başlayan kursumuz 15 ocak tarihinde son bulacak. İşkur’a kayıt yaptıran kursiyerlerimiz Halk Eğitime de kayıtlandılar. Hiçbir iş güvencesi olmayan kişiler seçildi ve kursumuza başladık.’dedi.

‘Performans beklediğimin üzerinde çıktı’

Sınıfta daha önce kabak oymacılığı yapmış kimsenin bulunmadığını her şeye sıfırdan başladıklarını kaydeden Havaleoğlu kursiyerlerin performansının beklediğinin de üzerinde olduğunu belirterek şunları söyledi. Kursiyerlerimizin performansı çok iyi derecede diyebilirim. Kurs açılalı çok olmamasına rağmen birçok kursiyer şuan ilk kabaklarını bitirip ikinciye başladılar. Su kabağı işlemesi zahmetli ve özveri gerektiren bir zanaat olduğunu belirten Havaleoğlu tüm öğrencilerinden memnun olduğunun altını çizdi. Kabak işlemesinin aşamalarını ise şöyle özetledi. ‘ kurutulmuş su kabakları alınıp önce yıkanma işleminden geçiyor. Ardından kabakların içi temizleniyor. Ve boş kabağın üzerinde yapılacak motifler çiziliyor. Daha sonra işlenecek motifin büyüklüğüne göre delme işlemi başlıyor. Şekil verilen su kabağı bu işlemlerden sonra isteğe göre yapılıyor. Boyama veya boncukla işleme gibi aşamalardan geçiyor. Tamamlanan su kabakları uygun olarak hazırlanmış ampullerin içine yerleştirilince abajur olarak kullanılıyor. Sadece abajur olarak değil su kabağından avize ve fener ve her türlü süs eşyası da yapılabiliyor’ dedi. Ampullerin içine yerleştirilen su kabaklarına işlenen motifin etrafa yansıması ise bu sanatın ne kadar özveri ve emek gerektirdiğini gözler önüne seriyor.

Osmanlıdan gelen su kabağı bugün yaşatılmaya devam ediyor

Tarihçe bakımından oldukça eskiye dayanan su kabağının hikâyesi Osmanlı İmparatorluğu’na dayanıyor. Şimdilerde kullanılan naylon cam ve benzeri eşyaların bulunmaması sebebi ile Osmanlı’da su kabağı birçok alanda kullanılmıştır.  Bunlardan bazıları ; önce kuyuların başında su içmek için, evlerde banyo için ve bakkallar da ise kepçe olarak,  matara şeklinde ve saklama kabı gibi birçok alanda kullanıldığı bilinmektedir.

Canan SÜRGİT