SGK’nın müfettiş ve denetmenleri tarafından Manisa genelinde yürütülen soruşturmalarda, son 5 yıl içinde 4.317 sigortalının hizmetleriyle, 6.053.600,66-TL tutarında prime esas kazanç tutarı iptal edildi. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a (SSK) maddesi kapsamında çalışan tüm sigortalılarımızın ileride mağduriyet yaşamamaları adına sigortalı bildirimlerinin fiili olarak çalıştıkları gerçek işyerinden yapılıp yapılmadığını e-Devlet üzerinden düzenli olarak kontrol etmeleri önem arz etmektedir.
Kimler Sahte Sigortalı Kabul Ediliyor?
Bir kimsenin hizmet akdine dayalı olarak bir işverenin yanında fiilen çalışması sigortalılığın temel şartı. Bu çalışanlarımız 5510 sayılı yasanın 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılık niteliğine sahip oluyorlar. Ancak, işyerinde fiilen çalışmadığı, emeği ile üretimde bulunmadığı halde sigortalı bildirimi yapılanlar sahte sigortalı olarak nitelendiriliyor. Vatandaşlarımızın emekli olma, sağlık yardımı alabilme gibi beklenti ve taleplerini suiistimal eden bazı kişiler ve bunların kurmuş olduğu örgütlü yapılar mevcut. Bu yapılar, çoğunlukla tabela şirketleri açmak yoluyla hiçbir ekonomik faaliyette bulunmadan sigortalı bildirimi yaparak kamu zararına ve mağduriyetlere yol açıyorlar.
Sahte Sigortalılığın Nedenleri Çok
Sahte sigortalılığın nedenlerinin başında sosyal sigorta yardımlarından faydalanmak gelmektedir. Bu yardımlar; emekli ve maluliyet aylığı ödenmesi, sağlık yardımları yapılması, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde çalışılamayan süreler için ödenek verilmesi olarak genellenebilir.
Emekli olabilmek için gereken gün sayılarını tamamlayarak yaşlılık aylığı alabilmek,
Hastane ve ilaç giderlerinin karşılanabilmesi,
Raporlu olunan dönemlerde geçici iş göremezlik ödeneği alınabilmesi,
Asgari işçilik uygulamasına bağlı olarak işçilik miktarını doldurarak ilişiksizlik belgesi alınmak istenmesi gibi sebepler sahte sigortalılık ağına düşülmesine yol açabiliyor.
Sağlanan Kolaylıklarla Sahte Sigortalılığın Önüne Geçildi!
SGK 2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı yasa ile sosyal güvenlikte büyük ve model alınan bir değişimi hayata geçirdi. Bu değişikliklerden biri de isteğe bağlı sigorta uygulamalarıdır. Vatandaşlarımız bir işyerinde çalışmadıkları halde isteğe bağlı sigortalı bildirimlerini yaparak, emekli olabilme ve sağlık yardımlarından faydalanabilme imkânına sahiplerdir. Ayrıca, genel sağlık sigortalısı olunarak, yalnızca sağlık priminin ödenmesi ve bu yolla tedavi ve ilaç giderlerinin Kurumumuz tarafından karşılanması da mümkündür. Yine bu dönüşüm kapsamında 18 yaşını doldurduğu güne kadar tüm vatandaşlarımıza hiçbir şart olmaksızın sağlık yardımı sunuyoruz.
Sahteciliğin Faturası Ağır!
Kuruma sahte sigortalı bildirimi yapan işveren, işveren vekili, serbest muhasebeci ve sahte sigortalılık bildirimi yapılan kişiler ile ilgili hukuki ve cezai takibat yapılmak üzere Cumhuriyet Savcılıklarımıza suç duyurusunda bulunulmaktadır. Tahkikat sonucunda sahte sigortalılık bildirimi yapan ve aracılık eden kişiler ile sigortalılar hakkında hapis cezası uygulanabilmektedir.
Ayrıca sahte bildirim yapan işyeri için tespit edilen usulsüzlükler ve noksan tutulan kayıtlar ile ilgili yüklü idari para cezaları da uygulanmaktadır.
Sahte Sigortalı Bildiriminin Sonuçları
Sigortalılarımız yönünden;
Sahte sigortalılık halinde sigortalılar yönünden karşılaşılacak mağduriyetler oldukça fazladır.
Öncelikle, fiili çalışmaya dayanmayan tüm sigortalılık süreleri iptal edilmektedir.
Kişi emekli olmuşsa kendisine Kurumca bağlanan aylık veya gelirler iptal edilmekte ve yapılan ödemeler yasal faizi ile geri talep edilmektedir.
Kişi ve bakmakla yükümlü olduklarına sağlanan iş göremezlik ödenekleri, tedavi ve ilaç giderleri yasal faizi ile geri talep edilmektedir.
İşverenin sigortalı için Kurumumuza ödemiş olduğu primler iade edilmemekte, Kurumumuza irat kaydedilmektedir.
İşsizlik ödeneği alanlar için bu ödeneğin durdurulmakta ve faizi ile birlikte geri tahsil işlemi yapılmaktadır.
İşveren ve Aracılar Yönünden;
Sahte sigortalılık bildiriminde bulunan işyerleri 1 (bir) yıl süre ile devletimizin sağlamış olduğu sigorta prim teşviklerinden faydalanamamaktadır.
Sahte sigortalılık bildirimine aracılık eden Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler için bağlı bulunduğu odaya bilgi verilerek disiplin işlemi yapılması sağlanmaktadır.
Denetimlerden Kaçış Yok!
Sosyal Güvenlik Kurumu olarak düzenli bir şekilde işverenlerimizin yaptıkları ödemeleri ve sigortalı bildirimlerini risk odaklı bir anlayışla kontrol ediyoruz. Uzun süre ödeme yapmayan ve yüklü miktarda borcu bulunan, hayatın olağan akışına uygun olmayan sayıda sigortalı çalıştıran işyerleri Kurumumuz elektronik sistemlerinde takibe alınmakta ve bu işyerleri Kurumumuz denetim ve kontrole yetkili personellerince düzenli olarak incelemeye tabi tutulmaktadır. Ayrıca, Manisa Vergi Dairemizle de etkin işbirliği içinde bulunmaktayız. (İHA)