1911 ile 1913 arası Osmanlı Devleti için en zor yıllardı. Trablusgarp ve Balkanlar'da ağır yenilgiler aldı.
Başkomutan Vekili Enver Paşa, kaybedilen toprakların yerine, yeni topraklar katmak için harekete geçti. Almanya'yı da yanına aldı ve yönünü Kafkaslar'a çevirdi.
Ölümüne yürüyüş 22 Aralık'ta başladı
1914 yılının Ağustos ayında seferberlik ilan edildi. Binlerce vatan evladı, askerlik şubelerine koştu.
Vatanını seven yiğit çoktu ancak mühimmat az, teçhizat yetersizdi.
Dönemin 3'üncü Ordu Komutanı Hasan İzzet Paşa, İstanbul'a rapor gönderdi. Kışlık kıyafetler de dahil acil lojistik destek talep etti.
Osmanlı-Rus orduları karşı karşıya geldi
Başkomutanlık bu isteklere kayıtsız kalmadı. Bahr-i Ahmer, Bezm-i Alem ve Mithat Paşa vapurları, kışlık giyecek, silah ve mühimmat yüklenerek Trabzon'a doğru yola çıktı.
Ancak 3 vapur, Rus donanması tarafından batırıldı. Böylece Sarıkamış Harekatı'nın başarı şansı da Karadeniz'in serin sularına gömüldü.
Hedefte Sarıkamış vardı
Allahuekber Dağları'na ölümüne yürüyüş ise 22 Aralık 1914'te başladı. Erzurum Köprüköy'den hareket eden 9'uncu Kolordu, Bardız ve Kızılkilise'yi ele geçirecek, Sarıkamış istikametine doğru yol alacaktı.
Hafız Hakkı Paşa komutasındaki 10'uncu Kolordu ise Oltu'yu ele geçirip Rus kuvvetlerini püskürtecekti.
Daha sonra geri dönerek 9'uncu Kolorduya destek verecek ve ikisi birlikte Sarıkamış'ı ele geçireceklerdi.
Her şey planlandığı gibi başladı ama devamı gelmedi. Planlanan 2 günlük yürüyüş 4 güne uzadı.
Binlerce Mehmetçik donarak şehit düştü
Hafız Hakkı Paşa kendisine verilen talimatın dışına çıktı. Oltu'yu temizledikten sonra Göle ve Ardahan istikametlerine kadar ilerledi. Haliyle bu durum, harekatın gecikmesine sebep oldu.
Mehmetçik sadece düşmanla değil, çetin kış şartlarıyla da mücadele etti.
Kar ile tipi yollarını, buz gibi hava nefeslerini kesti ve binlerce yiğit, donarak, hastalığa yenik düşerek ve göğüs göğse çarpışarak şehit düştü.
8-10 Ocak 2021 tarihlerinde anılacak
Aradan 106 yıl geçse de, şehitlerin aziz hatırası yaşatılıyor. Her yıl Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın öncülüğünde anma programları düzenleniyor.
Bu yılki etkinlikler salgın tedbirleri göz önünde bulundurularak, çok az sayıda katılımla 8 ile 10 Ocak 2021 tarihleri arasında yapılacak.
