Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Manisa’da İngiliz Esirler bildirisi sunuldu

Bildiride; Osmanlı Devleti’nin 3 Kasım 1914 tarihinde o sırada İzmir’de bulunan ve The Ellerman Lines şirketine ait ‘City of Khios’ ve ‘Assiout’ isimli iki İngiliz ticaret gemisine el koymuştur. Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında karşılıklı savaş ilanından sonra, 18 Kasım’da 75 kişilik İngiliz tebaası mürettebat tutuklanarak İzmir – Manisa demiryolu hattı üzerinden Manisa’ya gönderilmiştir. Bu esirler aslında sivil esir kategorisine girebilecekse de, Osmanlı Devleti bunlara savaş esiri muamelesi yapmıştır. Kamp kumandanı olarak Kolağası Ahmed Hulusi Bey’in bulunduğu kampa geçilmeden önce, esirlere kalmaları için en uygun yer olarak Amerikan Misyoner Okulu seçilmiştir. Burada esirlere toplamda 5 oda tahsis edilmişti. Odalarda sadece bir iki sıra ve masa vardı. Başka bir kaynak ise; esirlerin, eskiden Yunan Protestan okulu olarak kullanılan bir binaya yerleştirildiklerini ifade etmektedir. Şehrin ortasında yüksek duvarlarla çevrili geniş bir bahçesi ve içerisinde ayrıca bir adet evi bulunan bu okul, yapısı itibariyle esirler tarafından bir hapishane olarak algılanmaktaydı.  Esirler; yerde döşek üzerinde uyumaları, daha sonra mürettebat arasında bulunan kaptanlara tahta yataklar tahsis edilmesi, okul binası eski olduğundan dolayı kışın soğuk cereyanı alması, yazın ise sıcak olması, tahtakurusuyla mücadeleleri ve başkumandanlığın yazıları ile gündem olmuştur. “Manisa Üsera Kampı”, Yiyecek ve İaşe durumu”, “Sağlık Durumları”, “Dini İhtiyaçlar”, “Kampta Günlük Yaşam”, “Üseranın İletişimi”, “Kampın Tasfiyesi” gibi başlıklar ele alındı. Amerikan Konsolosluğunun devreye girmesi ile rahip Bay Brett, İngiliz esirleri ziyaret etmek için Manisa’ya geldi, iyi olduklarını ve onlara iyi davranıldığını, sadece konforlu olmadığını iletmişti.  Bildiride Manisa’da daha önce gündeme hiç gelmemiş bir konunun işlenmesi ayrıca dikkat çekti. Manisa’da misyon okulları, kiliseler ve 1914-1918 arasında sosyal hayatı yakından ilgilendiren bilgilere de yer verildi.  1.Dünya Savaşı ile Mondros ateşkes antlaşması arasındaki bu süreç dünya medyasında özellikle İngiliz dominyonları tarafından yakından izlenmiştir. Gemicilerin Reuters üzerinden haberleşmeleri, gönderilen koliler ve para yardımlarının uluslararası gemiciler fonu ve Kızılhaç marifeti ve rahip Brett eliyle teslimi, en ince ayrıntılarıyla kayıt tutulması konuyu zengin bir içeriğe sahip kıldı. 

Uluslararası Manisa Sempozyumunda gerçekleşen oturuma Şehzadeler Belediye Başkanı Ömer Faruk Çelik, AK Parti Manisa önceki dönem İl Başkanı Berk Mersinli, MAGİD Başkanı Arslan Yılmaz, Av. Hamdullah Haspolat’ın yanı sıra siyaset, hukuk ve iş dünyasından yoğun katılım gerçekleşti.  Oturum Başkanı Doç. Dr. Ferhat Berber, Prof. Dr. Serap Tabak, Dr. Hamide Kılıç, Doç. Dr. Aysun Sarıbey Haykıran, Doç. Dr. Zafer Atar, Sait Aras’ın sunumlarının ardından yapılan soru cevap ve değerlendirmenin ardından Katılımcılara belgeleri Şehzadeler İlçe Belediye Başkanı Ömer Faruk Çelik tarafından verildi.