Başevirgen 'Yeni Tarım Bakanının İlk İşi TARBİL Projesini Hayata Geçirmek Olmalı'

CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen dönemin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker tarafından tarımda büyük devrim gibi iddialı sözlerle 25 Şubat 2015 tarihinde tanıtılan “Tarım Sektörü Entegre Yönetim Bilgi Sistemi” ve bu projeye entegre edilecek kısa adıyla TARBİL olarak bilinen “Tarımsal İzleme ve Bilgi Sistemi” projesini yeniden meclis gündemine taşıdı.

“Ülke Tarımı İçin Devrim Niteliğinde Bir Proje Rafa Kaldırıldı”

CHP’li Başevirgen projeyle ilgili olarak, “Proje kapsamında, 1.200 adet Zirai Fenolojik ve Meteorolojik (ZFM) gözlem istasyonları kurulacak, bu istasyonlar bulunduğu lokasyondaki ısı, nem ve benzeri meteorolojik verileri toplayacak ve diğer taraftan, dağıtımı yapılmış olan 10.000 adet tabletle de işletme ve çiftçi verileri toplanarak bu veriler bir GSM operatörü aracılığıyla düzenli olarak Bakanlıkta bulunan bir merkeze aktarılacaktı. Böylece tarım alanları ve tarımsal üretim sistem dâhilinde gözlemlenebilir olacak. Meteorolojik gözlemler sonucu su ihtiyacı, verim ve rekolte miktarları daha isabetli tahmin edilebilecek. Nihayetinde toplanan veriler ışığında doğru yatırım ve doğru stratejiler belirlenebilecekti.” Dedi.

O dönemki kur üzerinden bu proje için 100 milyon dolar civarında para harcandığını ve projenin önemli bir kısmının bitirildiğinin söylendiğini dile getiren Başevirgen, “Fakat projenin mimarı olan M. Mehdi Eker ’in bakanlık görevi sona erince arkasından gelen bakanlar bu projeye gereken önemi göstermediler. Devlette süreklilik esas olmasına rağmen bakan değiştiği anda milyonlarca dolar harcanmış bu proje de rafa kaldırıldı. Ülkemiz tarımı için devrim niteliğinde olan bir proje adeta yok oldu” Dedi.

“Proje Uygulansaydı Rusya-Ukrayna Savaşından Bu Kadar Etkilenmezdik”

Projenin önemine dikkat çeken Bekir Başevirgen, “Oysa bu proje hayata geçirilseydi, tarımsal sulama ihtiyacı ve toprağın eksikliğini çektiği maddeler önceden belirlenebilecekti. Alınacak tedbirler ile verimde artış sağlanacak ve rekolte miktarları da daha isabetli tahmin edilebilecekti. Nihayetinde toplanan veriler ışığında tarım politikamız belirlenecek ve bu kadar dışa bağımlı bir ülke olmayacaktık. İthal etmek zorunda kaldığımız buğday, ayçiçeği vb ürünleri kendimiz yeterince üretecek ve Rusya-Ukrayna savaşından da bu kadar etkilenmeyecektik. Bugüne kadar heba edilen kamu kaynaklarının hesabını kim verecek?” diye sordu.

“Hangisi Doğru?”

Bu belirsizliklerin aydınlatılması ve projenin akıbetinin anlaşılması için Cumhurbaşkanı tarafından geçtiğimiz hafta görevinden affedilen Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye, 24 Temmuz 2020 tarihli yazılı soru önergesi verdiğini hatırlatan Başevirgen, “ Önergemize gelen 13.10.2020 tarihli cevabi yazıda: “Yatırım projeleri kapsamında, Tarım Sektörü Entegre Yönetim Bilgi Sistemi projesi adında herhangi bir proje bulunmamaktadır.” ve “…yatırım projeleri kapsamında bulunmadığından dolayı herhangi bir harcama yapılmamıştır.” Denilmekteydi. Kendilerini yalanlarcasına yine aynı yazıda bu proje kapsamında yapılması planlanmış olan 1200 adet Zirai Fenolojik ve Meteorolojik gözlem istasyonundan şimdiye kadar 68 ilde 440 tanesinin kurulduğu ifade edilmekteydi. Proje tanıtılırken yapılan tüm açılışlara rağmen dönemin Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ nin böyle bir projemiz yok diyerek neyi kapatmaya çalıştığına anlam veremedik.” Dedi.

“Kurulan İstasyonlar Çürümeye Terk Edilmiş”

Konuyla ilgili olan kişi ve kurumlarla görüşerek ve Ankara ve Manisa İllerinde kurulan bazı Zirai Fenolojik ve Meteorolojik gözlem istasyonlarına gittiğini söyleyen Başevirgen, “Ne yazık ki bahse konu yatırımların nasıl çürümeye terk edildiğine içimiz sızlayarak şahit olduk ve durumu kamuoyuyla paylaştık. Bakanlıktan hiçbir yorum ve izahat gelmeyince, eski Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’den konu ile ilgili olarak, 26.05.2021 tarihli 2. yazılı soru önergemize cevap vermesini istedik. Fakat aradan neredeyse 10 ay geçmesine rağmen bu önergemize de yanıt verilmedi.”

“Devlette Devamlılık Esastır, Kimse Sorumluluktan Kaçamaz”

Manisa Milletvekili Bekir Başevirgen, “ İktidarın ve kamuoyunun şunu bilmesini istiyoruz. Bizler devlette devamlılığın esasına gerçekten inanıyoruz ve kimsenin benim dönemimde yapılmadı diyerek, sorumluluklarından kaçamayacağını ısrarla vurguluyoruz.

Bu sebeple yeni atanan Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’ye konuyla ilgili olarak 3. Soru önergemizi verdik.

Önergemizde şu soruların yanıtlanmasını istedik.

“1-Yatırım programına alınmayan dolayısıyla bütçesi olmayan bir projenin satın alma ve ihale işlemlerine nasıl başlanılmış ve şimdiye kadar yapılan ödemeler hangi harcama bütçesinden ödenmiştir?

2-ZFM istasyonlarının yapımını üstlenen firma ile bakanlık arasında sözleşme imzalanmış mıdır? Sözleşmede ki işin tarifi ve bedeli nedir?

3-Bu proje kapsamında yapımı tamamlanan, bir adet ZFM istasyonun maliyeti ne kadardır?

4-Yapımı tamamlanan 440 adet ZFM istasyonunu hangi tarihte teslim alınmıştır?

5-Yapımı tamamlanan 440 adet ZFM istasyonunun son durumu nasıldır? Bu istasyonların güvenlik ve bakım işleri nasıl sağlanmaktadır?

6-Projenin hayata geçirilmesi için ortak çalışma yapılan kurum, tüzel veya gerçek kişiler var mıdır? Bunların adı ve projedeki rolü nedir?

7-Kamuoyunda da bilindiği üzere çiftçilere ve bakanlık personeline özel hazırlanmış 10.000 civarında tablet dağıtıldı. Bu tabletler hangi usulle temin edildi? Dağıtımı yapılan bu tabletlerin akıbeti ve eğitim verilen 10.000 personelin saha çalışmaları ne durumdadır?

8-Proje için herhangi bir yazılım programı alımı yapıldı mı? Alım yapıldı ise hangi usulle temin edildi ve bu programın akıbeti ne oldu?

9-Bakanlıkta proje ile ilgili kontrol merkezi kuruldu mu? Kuruldu ise ne gibi çalışmalar yapmaktadırlar?

10-İddia edildiği gibi 100 milyonlarca dolar hiç hükmündeki bir projeye mi harcandı. Eğer doğru ve gerekli bir proje ise neden baltalandı?  Bu projeyi devam ettirmeyi düşünüyor mu?”