CHP Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen, maliyet ile taban alım fiyatı arasındaki farktan dolayı zarara uğrayan çiftçilere, aradaki farkın ödenmesi gerektiğini söyledi. Başevirgen, “TMO, arpa taban alım fiyatını 1,75 lira/kg. olarak açıklamıştı. Fakat, Tarım ve Orman Bakanı arpanın maliyet fiyatını 1,85 lira/kg olduğunu söylemişti. Buna göre Anayasanın 45. Maddesi ihlal edilmiş oldu. Bu nedenle üreticilerimizin kilodaki 10 kuruşluk kaybının ödenmesini istiyoruz. “ diye konuştu.
“Bakanın İddia Dediği Gerçeğin Ta Kendisi”
CHP’li Başevirgen yaptığı açıklamada, “Tarım ve Orman Bakanlığı, 2021 yılı için arpa taban alım fiyatını 1,75 lira olarak belirlemiş ve maliyetin üstünde fiyat verdiklerini savunmuştu. Oysa Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Bakanlığının bütçe görüşmeleri sırasında, Meclis kürsüsüne elinde buğday, arpa ve mısır maliyet ve satış fiyatlarını gösteren bir dövizle çıkmış ve zarar eden çiftçi olmadığını söyleyerek bir kilo arpanın maliyetini 1,85 lira olarak hesaplamıştı. Bizler Bakanlığın açıkladığı alım fiyatlarının maliyetlerin altında olduğunu söylerken Bakan bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını söyledi. Bakanın iddia dediği, çiftçilerin yaşadığı gerçeğin ta kendisi.” Dedi.
“Maliyet Hesabı Yaparken Rekolte Tahminlerini Dikkate Almamışlar”
Başevirgen, “Sayın Bakanın açıklamasından anlaşılacağı üzere, Bakanlık taban alım fiyatları açıklandığı esnada üretimde bu kadar azalış beklemiyormuş. Yani rekolte tahminlerini de yanlış hesapladık diyor. Amerika Tarım Bakanlığı raporuna göre, Türkiye’nin 2021 ürünü arpa üretimi önce 7.5 milyon ton olarak tahmin edilmişti. Ancak kuraklığın etkisi ile 4.5 milyon tona revize edildi. TÜİK, tahıl üretiminin 2021 yılında bir önceki yıla göre azalacağı tahmin etmiş. ‘Bir önceki yıla göre buğday üretiminin %13,9 oranında azalarak yaklaşık 17,7 milyon ton, mısır üretiminin değişmeyerek 6,5 milyon ton, arpa üretiminin %30,7 oranında azalarak yaklaşık 5,8 milyon ton, olacağı öngörüldü.’ Diyor. Bakanlık ise bu kadar verim kaybı beklemediklerini söylüyor. Çok ilginç ama, TÜİK’in arpadaki verim kaybı tahmini, bakanlığın söylediği gerçekleşme oranıyla bire bir aynı. Şimdi bakanlığa sormak gerekir. Siz ürün taban alım fiyatlarını belirlerken hangi rakamlara, hangi göstergelere baktınız? “ diye sordu.
“Çiftçinin Dekarda Zararı 157,5 Lira”
Bakanlığın, çiftçilerin zararını kuraklık desteklemeleri ile telafi ettiklerini söylemesinin bir anlamı olmadığını ifade eden Bekir Başevirgen, “ Bakanlık, yetersiz yağış nedeniyle kuru şartlarda üretimi yapılan buğday, arpa gibi ürünlerde, % 30 ve üzeri verim kaybı yaşayan çiftçilere ödeme yapılacağını ve karara göre verim kayıpları oranlarına göre destek miktarlarının dekara 30-100 TL arasında doğrudan olacağını açıkladı. Yani kuru şartlarda üretim yapan bir üretici dekara 300 kilo arpa alıyorsa ve bakanlığının söylediği gibi Ülke genelinde %30 ürün azalışı yaşanmışsa 210 kilo ürün alabilmiştir. Kilosu 1,75 liradan 90 kilo arpa kaybı nedeniyle 157,5 lira zararı olan çiftçiye 30 lira kuraklık destek ödemesi yapılmıştır. Yani üreticiye, zararının beşte birinden daha az kuraklık desteği verilmiştir. “ dedi.
“Çiftçi Bile Bile Zarara Uğratıldı”
Tarım Bakanının söyledikleri ve eline alıp gösterdiği dövizin hiçbir izahı ve savunulacak yanı olmadığını söyleyen Başevirgen, “ TMO eliyle üreticinin malı ucuza kapatılmış ve çiftçi bile bile zarara uğratılmıştır. Sosyal devlet anlayışı ilkesine göre devletin çiftçisini koruması gerekmektedir” diye konuştu.
“Anayasa İhlal Ediliyor”
Anayasanın 45. Maddesindeki “Devlet, bitkisel ve hayvansal ürünlerin değerlendirilmesi ve gerçek değerlerinin üreticinin eline geçmesi için gereken tedbirleri alır.” Hükmünü hatırlatan Bekir Başevirgen, “Bu veriler dikkate alındığında, 2021 yılında çiftçilerimizin ortalama arpa maliyetinin açıklanan alım fiyatlarının altında kaldığı görülmektedir. Sayın Bakan yaptığı açıklama ve göstermiş olduğu tablolarla yanıltıcı bilgi vermiştir ve Anayasamızın bu hükmünü ihlal etmiştir. Yapılması gereken, zaman kaybetmeden açıkladıkları kilo başına 10 kuruşluk maliyet zararını tüm üreticilerimize ödemeleri dir” diye konuştu.