TBMM İklim Krizi, Kuraklıkla Mücadele Ve Su Kaynaklarının Verimli Kullanılması Araştırma Komisyonuna bilgi veren Tarım ve Orman Bakanlığı yetkililerinin iyi tarım uygulayan çiftçi sayısının 14 bine düştüğünü açıklamaları iyi tarım uygulamalarının masaya yatırılmasını zorunlu hale getirmiştir.
Gıda üretimi günümüz dünyasında çok önemli bir stratejiye sahip ve geleceğin tarımsal üretiminde iyi tarım uygulamaları (İTU), organik tarım ve ekolojik tarım önemli yer tutacaktır.
Ülkemizde İyi Tarım Uygulamalarına İlgi Giderek Azalıyor
2018 yılında 73 bin olan iyi tarım uygulayan sertifikalı çiftçi sayısı,
2019 yılında 61 bine
2020 yılında is 14 bine düşmüştür.
Yani çiftçi sayısı % 77 azalmıştır. Bu azalış gelecek için kaygı vericidir.
İTU Destekleri 6 Yıldır Artmıyor
Bunun nedenlerinin başında verilen desteklemelerin 6 yıldır artırılmaması ve çiftçinin ürününün değerinden satamaması geliyor.
İyi tarım uygulamaları 2008 yılında ilk kez destekleme kapsamına alınmasına rağmen 2015 yılından bu yana meyve sebze için verilen 50 TL destek değişmemiştir.
İyi Tarım Uygulamaları (İTU) Ülkemiz İçin Önemli
İyi Tarım Uygulamaları (İTU), gerek kaliteli ve verimli bir tarımsal üretim gerekse güvenli gıda tüketimi açısından oldukça önemlidir.
Güvenli gıda denildiğinde, insan sağlığına zararlı olmayan, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kalıntılar içermeyen, aynı zamanda izlenelebilirliği sağlanmış ürünler akla geliyor.
Bugün tüm dünyada tarımsal ürünlerin izlenelebilirliği, gıda güvenliğinin sağlanması açısından en önemli konu haline gelmiştir. Bu yüzden üretimden tüketime kadar her aşamasında kurum ve kuruluşlara sorumluluk yükleniyor.
İyi tarım uygulamaları; çevre, insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyen bir tarımsal üretimin yapılması, doğal kaynakların korunması, tarımda izlenebilirlik ve sürdürülebilirlik ile güvenilir ürün arzının sağlanması olarak tanımlanıyor. İTU ile üreticilerimizin kazancı ve rekabet gücü artacağı gibi tüketicilerin sağlığı da korunmuş olacaktır.
İTU İle Su Kaynaklarımız Korunacak
Her şeyden önce aşırı gübre kullanımı, zirai ilaç kullanımız azaltılacak damla sulama, kapalı boru sistemleri su kaynakları korunmuş olacaktır. Kuraklık riski altındaki ülkemiz için en nemli katkısı budur.
Üretim alanı su kaynakları ve çevresindeki olası kirlilik durumu, sürdürülebilir su kaynaklarının varlığı ve su kalitesi, bitki sağlığının yüksek tutulması ve ilaç kullanımının düzenlenmesi, üretim alanının sahip olduğu toprak tipi, komşu arazilerdeki üretim koşulları, ekim nöbeti planı İTU değerlendirmesi sırasında göz önünde bulundurulan en önemli faktörlerdir.
Bu sertifikaya sahip çiftçiler tarlada kafalarına göre ilaçlama yapamazlar. Aynı yaklaşım gübreleme için de geçerlidir. Toprağın ve yetiştirilen ürünün besin maddesi ihtiyacının analizlerle belirlenerek uzmanlarca yapılacak öneriler doğrultusunda gübreleme yapılmasını zorunlu kılar.
Böyle Önemli Bir Uygulama Neden Karşılık Bulmuyor?
İTU için, öncelikle yetkili kuruluşlardan sertifika alınması, bazı ek yatırımlar ve masraflar yapılması gerekiyor.
Desteklemelerin yetersizliği, iyi tarım uygulaması ile üretilen ürünün fiyat farkının olmaması, rafta diğer ürünlerle aynı fiyata satılıyor olması çiftçileri bu uygulamadan uzaklaştırmaktadır.
2015 yılından bu yana iyi tarım uygulaması ile meyve sebze üretimi için dekar başına 50 TL destek 6 yıldır değişmemiş 2019 yılında kategorilere ayrılarak bazı ürünlerde 30 liraya düşürülmüştür.
İyi Tarım Desteklenmelidir
Öncelikle dekar başına verilen destekleme miktarı artırılmalıdır.
İyi tarım uygulaması ile üretilen ürünler için ayrı bir piyasa oluşturulmalı ve karlılığı artırıcı tedbirler alınarak diğerler ürünlerden daha yüksek fiyata satılması sağlanmalı ya da gelir kaybı desteklerle telafi edilmelidir.